„რადიო მარნეული“ წლების განმავლობაში უგულებელყოფილი იყო ადგილობრივი ხელისუფლების მიერ. წელს მარნეულის ჩაკეტვის დროს ამ დამოკიდებულებამ საშიში ინფორმაციული ვაკუუმი შექმნა.
2020 წლის მარტში ხელისუფლებამ მარნეულის მუნიციპალიტეტი ჩაკეტა, ტერიტორიაზე შესვლისა და მისი დატოვების უფლების გარეშე. რეგიონი, სადაც ეთნიკურად სომეხი და აზერბაიჯანელი უმცირესობები ცხოვრობენ, პანდემიის წინა ხაზზე აღმოჩნდა და ერთერთი ყველაზე მძიმე დარტყმა მიიღო.
სამ ენაზე მომუშავე მცირე დამოუკიდებელი მედიასაშუალების, „რადიო მარნეულის“ ჟურნალისტები გამოწვევას პირისპირ შეხვდნენ.
„როცა მარნეული ჩაიკეტა, ყველაფერი ცუდი რაც შეიძლება, ჟურნალისტს დაემართოს, ჩვენ დაგვემართა“ — ამბობს რადიოს ხელმძღვანელი, კამილა მამედოვა.
„ჩემი ყველა დილა იწყებოდა საგუშაგოზე მისვლით — სადაც მხვდებოდა დაბნეული პოლიცია, რომელიც იყო აგრესიული და არ გვაძლევდა მუშაობის საშუალებას“, — უყვება მამედოვა OC Media-ს.
„ყველაფერი ცუდი, რაც შეიძლება, ჟურნალისტს დაემართოს, ჩვენ დაგვემართა“, — ამბობს რადიოს ხელმძღვანელი, კამილა მამედოვა. ფოტო: თამუნა ჩქარეული/OC Media
„მერია არ გვპასუხობდა ზარებზე. საკმაოდ მტკივნეულია, როცა ხედავ, რომ მერი, რომელსაც არ აქვს დრო შენთვის, ადგილობრივი მედიისთვის, რომელიც აშუქებს ქართულ, სომხურ და აზერბაიჯანულ ენებზე ადგილობრივი თემისთვის, ჯდება მანქანაში და მიდის, რომ ელაპარაკოს გარე მედიას, რომელსაც მარნეულის მოსახლეობა ვერ იგებს“.
როგორც მამედოვა ამბობს, პანდემიის დროს მათი პრიორიტეტი ყოველთვის მოსახლეობისთვის ელემენტარული ინფორმაციის მიწოდება იყო.
ხალხის რადიო
„რადიო მარნეული“ 2006 წელს BBC-ს მხარდაჭერით დაარსდა. კომუნიკაციების ეროვნულ კომისიასთან ხანგრძლივი ბრძოლის შემდეგ, 2015 წელს, მათ სამაუწყებლო ლიცენზია მოიპოვეს.
თემში რადიოს კრიტიკული მედიის რეპუტაცია აქვს, რომელიც პრობლემებზე სალაპარაკოდ უკან არ იხევს.
„რადიო მარნეული“ ერთერთ პატარა ქუჩაზე, მცირე კოტეჯშია განთავსებული. ფოტო: თამუნა ჩქარეული/OC Media
„ასევე ვცდილობთ, გარკვეული ფასეულობები წამოვწიოთ წინ და ზოგადად ჩვენ მიმართ დამოკიდებულება დადებითია“, — ამბობს მამედოვა.
თუმცა რადიოს პირველ რეპორტაჟებს ყოველთვის კარგად არ ხვდებოდნენ.
„2016 წელს, როცა უკვე მივიღეთ ლიცენზია, ვაშუქებდით არჩევნებს გენდერული კუთხით — მაშინ დაგვცინოდნენ და „ქალების რადიოს“ გვეძახდნენ. რა თქმა უნდა, ახლა ხალხის მხრიდან შეიცვალა ეს დამოკიდებულება“.
როგორც „რადიო მარნეულის“ თანამშრომლები ამბობენ, მათი და ადგილობრივი ხელისუფლების ურთიერთობა გაფუჭდა წინა მერზე, თემურ აბაზოვზე, რეპოტაჟის შემდეგ.
„ოფიციალურ შეხვედრაზე ჩვენმა ერთერთმა ჟურნალისტმა დასვა კითხვა, რატომ არ ესწრებოდნენ ქალები, რაზეც მერმა უპასუხა რომ ქალები ამ დროს სახლში არიან და თავიანთ მეუღლეებს საკვებს უმზადებენ. ამაზე დავწერეთ და მაგის მერე სულ უსიამოვნება გვაქვს“.
როცა მარნეულის მერად ყოფილი კოლეგა, ზაურ დარგალი, დაინიშნა, რომელიც მათთან ერთად ლიცენზიის მოპოვებისთვის იბრძოდა, მამედოვას იმედი ჰქონდა, რომ ხელისუფლებასთან ურთიერთობა უკეთესობისკენ შეიცვლებოდა.
„ამის მაგივრად, დანიშვნამ შეცვალა“, — ამბობს ის.
„რადიო მარნეული“ პანდემიის განმავლობაში მუშაობას რეგულაციების მკაცრი დაცვით აგრძელებს. ფოტო: თამუნა ჩქარეული/OC Media
მამედოვას და მის თანამშრომლებს არასდროს უკავშირდებიან მერის ბრიფინგის დროს. არ უკავშირდებათ არც მარნეულის ტელევიზია, რომელმაც ხელისუფლებისგან 126 000 ლარი მიიღო საკრებულოს სხდომის გაშუქებაში.
ხელისუფლების ძალაუფლება პოტენციურ რესპონდენტებსაც აშინებს.
„ყოველთვის გვიჭირს რესპონდენტების მოძებნა, რომლებიც ღიად ისაუბრებენ. უმეტესობას უნდა ანონიმურად, რადგან ეშინიათ — და უმიზეზოდაც არა. მაგალითად, სკოლის დირექტორისთვის პოზიციის შენარჩუნების გარანტია ადგილობრივ ხელისუფლებასთან მეგობრობაა“, — ამბობს მამედოვა.
თემთან საუბრისგან თავის შეკავებამ პანდემიის პირობებში მალევე მოიტანა უარყოფითი შედეგი.
მარტში, მარნეულის ჩაკეტვის დროს, ტერიტორიაზე შესვლა და გამოსვლა აკრძალული იყო. ადგილობრივი თემი, რომელსაც ინფორმაცია მშობლიურ ენაზე არ მიეწოდებოდა, საშიშ ინფორმაციულ ვაკუუმში მოექცა. ფოტო: თამუნა ჩქარეული/OC Media
30 მარტს ადამიანები სოციალური დახმარების მოთხოვნით მერიის წინ შეიკრიბნენ. კალათები სოციალურად დაუცველი ოჯახებისთვის და მოხუცებისთვის იყო განკუთვნილი, თუმცა მარნეულელებმა ამის შესახებ აშკარად არ იცოდნენ.
„ხალხმა არ იცოდა, რას აკეთებდნენ ხელისუფლებაში. პროტესტებიც ზუსტად კომუნიკაციის ამბავი იყო. მათ არ აქვთ კულტურა, რომ საკუთარ მოქალაქეს მიაწოდონ ინფორმაცია“.
დაავადებათა ეროვნული ცენტრის ხელმძღვანელებმა, ამირან გამყრელიძემ და პაატა იმნაძემ, ადგილობრივი ჯანდაცვის ცენტრის ხელმძღვანელს, ეთერ ლაფერაძეს, ურჩიეს, დაეხმარებინა აზერბაიჯანელი ეპიდემიოლოგი, რომ მოსახლეობასთან მათ ენაზე ესაუბრა. ეპიდემიოლოგი მზად იყო, „რადიო მარნეულთან“ ჩასაწერად, თუკი მისი ხელმძღვანელებისგან დასტურს მიიღებდა, რაც არ მომხდარა.
კრიტიკული მედიის რეპუტაციის გამო, „რადიო მარნეულს“ ხშირად უჭირს კომენტარის აღება ადგილობრივი ხელისუფლებისგან და რესპონდენტებისგან, რომლებსაც ჩაწერის ეშინიათ.ფოტო: თამუნა ჩქარეული/OC Media.
ლაფერაძე თავადაც იკავებს თავს ჟურნალისტებთან საუბრისგან, სეზონური გრიპის აცრაზეც კი.
„ტელეფონს არც თიშავს, იღებს და ჩუმად არის“, — ამბობს „რადიო მარნეულის“ ჟურნალისტი ვლადიმერ ჩხიტუნიძე.
გასულ წელს ვლადიმერ ჩხიტუნიძე მუნიციპალიტეტის ბიუჯეტის დამტკიცებას ესწრებოდა და, როგორც იხსენებს, მერია უარყოფდა, რომ მოსახლეობას ხელისუფლებისგან ინფორმაციის მიღება უჭირდა.
ის ამბობს, რომ პირველი ჩაკეტვის შემდეგაც დამოკიდებულება არ შეცვლილა და ჟურნალისტებს მუდმივად ერთი ოფისიდან მეორეში ამისამართებენ.
ჟურნალისტი ვლადიმერ ჩხიტუნიძე ამბობს, რომ მარნეულის მერიამ უარყო მოსახლეობისთვის ინფორმაციის მიღების სირთულე. ფოტო: თამუნა ჩქარეული/OC Media.
„საბოლოოდ, გვეუბნებიან, დავწეროთ წერილი [ინფორმაციის მოთხოვნით], რომელიც, როცა მოდის, უკვე აღარც არის საჭირო“.
„ამ პრობლემებზე სულ ვლაპარაკობთ, მაგრამ ახლა ადამიანების სიცოცხლეს ეხება საქმე“
„რადიო მარნეული“ პანდემიის განმავლობაში მუშაობას რეგულაციების მკაცრი დაცვით აგრძელებს, რადგან ერთი თანამშრომლის დაინფიცირებამ შეიძლება, მუნიციპალიტეტისთვის დამოუკიდებელი მედია მაუწყებლობა შეაჩეროს.
კონტაქტის შესამცირებლად რადიოში სტუმრებს აღარ ეპატიჟებიან და ნიღბებს მუდმივად ატარებენ. თუმცა უსაფრთხოების ზომებზე დაბალი ცნობიერების გამო, ჟურნალისტებს მაინც უხდებათ რისკის გაწევა.
მარნეულის მოსახლეობამ ჯერაც არ იცის, რამდენად გავრცელებულია ინფექცია ქალაქში, რადგან ადგილობრივი მონაცემები არ ქვეყნდება და ჟურნალისტებს ინფორმაციაზე უარს ეუბნებიან. ფოტო: თამუნა ჩქარეული/OC Media.
„ჩვენი ჟურნალისტები სოფლებში ხშირად მარშუტკებით დადიან, ამ დროს შეიძლება, ერთადერთი იყვნენ, ვისაც ნიღაბი უკეთია დახურულ სივრცეში 30 წუთი“.
„აქ ხალხს არ სჯერა, რომ ვირუსი სერიოზული რამეა. იციან, რომ არსებობს, მაგრამ ვერ იაზრებენ, რომ ეს შეზღუდვები აუცილებელია და ხშირად პოლიტიკურ მნიშნველობას მიაწერენ“.
თიკო დავაძე, „რადიო მარნეულის“ ჟურნალისტი, იხსენებს, რომ პირველი ჩაკეტვა დიდი გამოწვევა იყო.
„ძალიან რთული იყო, როცა გავიაზრეთ, რომ ყველა ჩვენგან ელოდებოდა ინფორმაციას. ტექნიკა გადავიტანეთ სახლში და იქიდან ვმუშაობდით, ერთი გამოშვებაც არ ჩაგვიგდია. ზოგჯერ ტრაქტორის ხმა ისმოდა ან ეზოში ვიღაცა შეშას ჩეხავდა, მაგრამ ეს პირობები უნდა აგვეტანა ორი კვირა“.
„ძალიან რთული იყო, როცა გავიაზრეთ, რომ ყველა ჩვენგან ელოდებოდა ინფორმაციას. ტექნიკა გადავიტანეთ სახლში და იქიდან ვმუშაობდით“, — თიკო დავაძე, „რადიო მარნეულის“ ჟურნალისტი. ფოტო: თამუნა ჩქარეული/OC Media.
„ზოგჯერ დაშრება ხოლმე და მთელი ნაგავი გამოჩნდება. ახლაც ზუსტად ეს მოხდა“.
„ინტეგრაცია, ენობრივი ბარიერის პრობლემა, დეცენტრალიზაცია ხელისუფლების — როცა გუბერნატორი შენი არჩეული მერის სალაპარაკოს ამბობს — ამ პრობლემებზე სულ ვლაპარაკობთ, მაგრამ ახლა ადამიანების სიცოცხლეს ეხება საქმე“.
OC Media რამდენჯერმე ეცადა, მარნეულის მერიას კომენტარისთვის დაკავშირებოდა, თუმცა ჩვენი კითხვები, ისევე, როგორც „რადიო მარნეულის“ კითხვები, უპასუხოდ დარჩა.
სტატია მომზადდა „ფრიდრიხ ებერტის ფონდის“ სამხრეთ კავკასიის ოფისის მხარდაჭერით. მასში გამოთქმული მოსაზრებები ეკუთვნის ავტორს და შეიძლება, არ გამოხატავდეს ფონდის შეხედულებებს.
Marneuli-based human rights activist Samira Bayramova is fighting against the far-right pro-Russia Georgian group Alt-Info and its political offshoot, the Conservative Movement.
Though Samira Bayramova has long been an outspoken advocate for minority rights in Georgia, she was most recently thrust into the spotlight for taking her protest straight to the Conservative Movement’s Marneuli headquarters on 14 March.
The ethnic Azerbaijani activist spraypainted the windows of the pro-Russian part
Ethnic Azerbaijani activists in southern Georgia are waging a legal fight to change the overwhelmingly monolingual policies of local authorities. Two lawsuits currently going through the courts could have implications for the language rights of the ethnic minorities across Georgia.
On 2 April, judge Nino Giorgadze of the Bolnisi District Court renewed hearings into a case brought by Nashir Ordukhanov. Nashir is a local ethnic Azerbaijani activist and law student who has been demanding that the
A network of education centres run by young people for young people is helping demolish barriers facing ethnic Azeris in Georgian society.
In the small village of Mollaoglu in a rural area of southern Georgia, there is a special space for the local students to gather.
Here, five years ago, Ariz Dashdemirli, 29, an ethnic Azeri and a Georgian-language teacher, transformed a part of his house into an educational centre where Azeri students, from first to 12th grade, can study, prepare for uni
Gulgun Mamadli, 22, talks about her childhood in Marneuli, her student years in Tbilisi, and experiencing xenophobia and hate speech during the pandemic.
“Who are these strange people and in which country do they live?” — I was 6 years old when I first heard this question.’
‘Back then, everyone had financial issues in the village. It was especially difficult in winter and spring. I prayed summer would come soon and that “strangers” would come to our village. I loved strangers. I believed th
